ฝีดาษลิง คือ อะไร
โรคฝีดาษลิง (Monkeypox) หรือไข้ทรพิษลิง หรือ โรคฝีดาษวานร ซึ่งอยู่ในตระกูลเดียวกันกับเชื้อไวรัสโรคฝีดาษ หรือไข้ทรพิษ แต่มีความรุนแรงมากกว่า และพบได้ในสัตว์ตระกูลลิง และสัตว์ฟันแทะหลายชนิด เช่น หนู กระรอก โดยสามารถแบ่งได้เป็น 2 สายพันธุ์ คือ สายพันธุ์แอฟริกากลาง (Clade 1) และสายพันธุ์แอฟริกาตะวันตก (Clade 2) โดยสายพันธุ์แอฟริกากลาง จะมีการติดเชื้อที่รุนแรงกว่า และอาจแพร่กระจายเชื้อได้ง่ายกว่า ซึ่งปัจจุบัน สายพันธุ์แฟริกากลาง ได้มีการกลายพันธุ์เป็นสายพันธุ์ Clade 1B และมีผู้ป่วยรายแรกในประเทศไทยแล้ว
ประกันสุขภาพโครงการ Enjoy Health Package (Extra) ให้ความคุ้มครองเต็มที่ แม้ป่วยด้วยโรคติดต่อ สนใจ คลิก
ฝีดาษลิงเกิดจากอะไร แตกต่างจากโรคฝีดาษปกติอย่างไร
โรคฝีดาษลิง เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส Othopoxvirus เป็นโรคติดต่อระหว่างสัตว์และคนที่พบได้น้อย โรคนี้พบมากในแอฟริกากลาง และตะวันตก โดยเชื้อไวรัสฝีดาษลิงเป็นเชื้อไวรัสสายพันธุ์ที่ใกล้เคียงกับเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคฝีดาษในคน และฝีดาษวัว พบในสัตว์หลายชนิด โดยเฉพาะสัตว์ตระกูลลิง แต่ฝีดาษลิงมีความสามารถในการแพร่กระจายโรคได้น้อยกว่า และธรรมชาติของโรคมีความรุนแรงน้อยกว่าฝีดาษคนมาก
อาการของโรคฝีดาษลิง
ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการหลังจากที่สัมผัสเชื้อประมาณ 12 วัน โดยมีอาการที่สังเกตได้ คือ
- มีไข้ สามารถเป็นได้ทั้งก่อนเป็นผื่น ขณะเกิดผื่น หรือหลังเกิดผื่น ซึ่งผู้ป่วยโรคฝีดาษลิงบางรายอาจไม่มีไข้
- ปวดหัว
- ปวดตัว
- ปวดหลัง อ่อนเพลีย
- หนาวสั่น
- เจ็บคอ
- ต่อมน้ำเหลืองโต
ซึ่งเป็นอาการในเริ่มต้น และสามารถแพร่กระจายให้ผู้อื่นได้ หลังจากนั้นประมาณ 1 - 2 วัน ก็จะเข้าสู่ระยะที่แสดงอาการทางผิวหนังโดยจะมีอาการที่สังเกตได้คือ จะมีผื่นขึ้นบริเวณใบหน้า แขนขา และส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ส่วนใหญ่จะพบที่ฝ่ามือและฝ่าเท้า ผู้ป่วยในบางรายจะมีอาการระคายเคืองอย่างรุนแรง โดยมีลักษณะตุ่มผื่นเป็นรอยจุดแดงๆ เป็นตุ่มนูน ตุ่มน้ำใส ตุ่มน้ำหนอง ในระยะสุดท้ายจะกลายเป็นสะเก็ดแล้วหลุดออก ผู้ป่วยก็จะมีอาการดีขึ้น
ผื่น 5 ขั้น ที่สังเกตได้บนร่างกายผู้ป่วยโรคฝีดาษลิง
ขั้นที่ 1 : ผื่นแดงราบ
ขั้นที่ 2 : ผื่นแดงนูน
ขั้นที่ 3 : ตุ่มน้ำ
ขั้นที่ 4 : ตุ่มหนอง
ขั้นที่ 5 : ตกสะเก็ดแล้วลอกออกมาเอง
การดำเนินโรคจะใช้เวลาประมาณ 2 - 4 สัปดาห์ โดยมีอัตราการเสียชีวิตประมาณ 10% มีสาเหตุจากภาวะแทรกซ้อนจากการติดเชื้อในปอด การขาดน้ำและภาวะสมองอักเสบ การตรวจทางห้องปฏิบัติการใช้การตรวจด้วยวิธี PCR ของเหลวจากตุ่มน้ำที่ผิวหนัง
ฝีดาษลิงติดต่ออย่างไร
โรคฝีดาษลิงสามารถติดต่อได้จากการสัมผัส หรือเมื่อมีการเข้าใกล้ผู้ติดเชื้อ โดยผ่านการสัมผัสทางผิวหนังกับผู้ติดเชื้อโดยตรง ไวรัสชนิดนี้จะเข้าสู่ร่างกายผ่านทางรอยแตกบนผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจ หรือผ่านทางตา จมูก หรือปาก รูปแบบการติดต่อ เช่น
- การสัมผัสสารคัดหลั่ง เลือด ตุ่มหนอง ของสัตว์ หรือผู้ป่วยที่มีเชื้อที่อยู่ในระยะฟักตัว
- การถูกสัตว์ที่มีเชื้อกัด หรือสัมผัสวัตถุที่ปนเปื้อนเชื้อไวรัส
- การนำสัตว์ที่มีเชื้อมาประกอบอาหาร
- การสัมผัสจากคนสู่คนผ่านละอองฝอยการหายใจ
- ติดต่อจากแม่สู่ลูกผ่านทางรกได้
วิธีป้องกันโรคฝีดาษลิง
- เลี่ยงการสัมผัสโดยตรง
- หมั่นล้างมือบ่อย ๆ ให้สะอาดด้วยสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์
- ไม่นำสัตว์ป่ามาเลี้ยง
- รับประทานอาหารที่ปรุงสุก สะอาด งดรับประทานของป่า
- หากพบผู้สงสัยว่าจะติดเชื้อฝีดาษลิง แนะนำให้แยกผู้ป่วย ป้องกันระบบทางเดินหายใจของผู้ใกล้ชิด และนำส่งสถานพยาบาลที่สามารถแยกกักตัวผู้ป่วยได้ หลีกเลี่ยงการเลี้ยง หรือนำเข้าสัตว์ป่าจากต่างประเทศที่ไม่ทราบประเทศต้นทาง
ในปัจจุบัน มีวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษลิงแล้ว โดยฉีดได้ 2 วิธี ดังนี้
วิธีที่ 1 ฉีดเข้าชั้นใต้ผิวหนัง (ขนาดเต็มโดส 0.5 ML) ฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 28 วัน
วิธีที่ 2 ฉีดเข้าชั้นผิวหนัง (ครั้งละ 0.1 ML) ฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 28 วัน
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษลิงยังมีไม่เพียงพอ ประชาชนไทยจึงสามารถขอเข้ารับบริการที่สถานเสาวภา ได้เฉพาะวิธีที่ 2 เท่านั้น
เป็นโรคติดต่อ ก็ไม่ต้องกังวล ประกันสุขภาพโครงการ Enjoy Health Package (Extra) ให้ความคุ้มครองเต็มที่ คลิก
- คุ้มครองค่ารักษาพยาบาลผู้ป่วยในแบบเหมาจ่าย ไม่จำกัดค่าห้อง จ่ายตามจริง (ไม่เกินค่าห้องพักเดี่ยวมาตรฐาน)
- เลือกความคุ้มครองเพิ่มเติมได้ตามต้องการ เช่น ชดเชยรายได้รายวัน, คุ้มครอง 50 โรคร้ายแรง, ค่ารักษาพยาบาลผู้ป่วยนอก (OPD)
ข้อควรทราบ :
- โครงการ Enjoy Health Package (Extra) เป็นชื่อทางการตลาดของแบบประกันโอเชี่ยนไลฟ์ สมาร์ท โพรเทคชั่น 99/99 แนบสัญญาเพิ่มเติมผลประโยชน์ยกเว้นการชำระเบี้ยประกันภัย (WP) และสัญญาเพิ่มเติมคุ้มครองสุขภาพเหมาจ่าย (H&S Lump Sum) หรือสัญญาเพิ่มเติมคุ้มครองสุขภาพเอ็นจอย เฮลท์ เอ็กซ์ตร้า (Enjoy Health Extra) และ/หรือ สัญญาเพิ่มเติมค่าชดเชยรายได้รายวัน (DAB2) และ/หรือ สัญญาเพิ่มเติมคุ้มครอง 50 โรคร้ายแรง (CI50) และ/หรือ บันทึกสลักหลังค่ารักษาพยาบาลแบบผู้ป่วยนอก (OPD)
- การรับประกันภัยเป็นไปตามเงื่อนไข และหลักเกณฑ์ที่บริษัทฯ กำหนด
- ความคุ้มครองและการจ่ายผลประโยชน์ต่างๆ เป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้ในกรมธรรม์
- เบี้ยประกันภัยของสัญญาเพิ่มเติม/บันทึกสลักหลังสําหรับปีต่ออายุอาจเปลี่ยนแปลงได้ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับอายุของผู้เอาประกันภัยในปีนั้น ๆ รวมถึงเงื่อนไข และหลักเกณฑ์ของบริษัทฯ
- สัญญาเพิ่มเติม/บันทึกสลักหลังมีระยะเวลาเอาประกันภัย 1 ปี ผู้เอาประกันภัยอาจขอต่ออายุสัญญาได้ตามเงื่อนไขของสัญญาเพิ่มเติมนั้น ๆ ทั้งนี้ การต่ออายุสัญญาเป็นไปตามเงื่อนไข และหลักเกณฑ์การพิจารณารับประกันภัยของบริษัทฯ
- การลดหย่อนภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กรมสรรพากรกำหนด
- ข้อมูลในเอกสารนี้เป็นเพียงข้อมูลเบื้องต้นของผลิตภัณฑ์ประกันภัย ผู้ขอเอาประกันภัย/ผู้เอาประกันภัยควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม และทำความเข้าใจในรายละเอียดเงื่อนไขความคุ้มครอง ผลประโยชน์ และข้อยกเว้น ก่อนตัดสินใจทำประกันภัยทุกครั้ง เมื่อได้รับกรมธรรม์ประกันภัยแล้วโปรดศึกษาเพิ่มเติม
ข้อมูลอ้างอิง :
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาการุณย์
กรมควบคุมโรค